બાલવાટિકાના બાળકોને વર્ષ 2025-26 થી ટ્રાન્સપોર્ટેશન યોજનાનો લાભ મળશે. પ્રાથમિક શાળાના બાળકો માટે ટ્રાન્સપોર્ટેશન યોજના – એક પગલું શિક્ષણમાં સર્વસામાન્યતાની દિશામાં
ગુજરાત રાજ્ય શિક્ષણ વિભાગ દ્રારા પ્રાથમિક શિક્ષણના ક્ષેત્રે અસંખ્ય પહેલ કરવામાં આવી છે. એવા ગામડાઓ કે જ્યાં સ્કૂલ દૂર હોય, ત્યાંના બાળકોએ નિયમિત રીતે શાળામાં હાજર રહેવા માટે ટ્રાન્સપોર્ટેશન યોજનાઓ અમલમાં મૂકી છે. આ યોજના દ્વારા બાળકોને શાળાએ લાવવા-લે જવાના માટે વાહનની વ્યવસ્થા કરવામાં આવે છે, જેને કારણે બાળકોનું શાળામાં નોંધણી પ્રમાણ અને હાજરી દરમાં વધારો થયો છે.
યોજનાનો હેતુ અને મહત્વ:
- દૂરસ્થ વિસ્તારોના બાળકો માટે શિક્ષણ સગમ બનાવવું:
ઘણા બાળકો સ્કૂલથી દૂર રહે છે અને સમયસર શાળાએ પહોંચવામાં મુશ્કેલી અનુભવતા હોય છે. ટ્રાન્સપોર્ટ સેવા એમના માટે આશીર્વાદરૂપ બની છે. - ડ્રોપઆઉટ દરમાં ઘટાડો લાવવો:
શાળાએ જવા માટે વાહન ન હોવાથી ઘણા વિદ્યાર્થીઓ અધવચ્ચે ભણતર છોડી દેતા હતા. આ યોજના તેમને ફરી શિક્ષણ સાથે જોડે છે. - સલામત યાત્રા સુનિશ્ચિત કરવી:
ખાનગી વાહનો કરતા શાળાઓ માટે નિશ્ચિત શાસન હેઠળ ચાલતા વાહનો વધુ સુરક્ષિત છે. બાળકોની સલામતી માટે ઘણા પગલાં લેવાયા છે જેમ કે VTS, CCTV, ફર્સ્ટએડ કિટ વગેરે. - લિંગ સમતાનો વિકાસ:
વિશેષ કરીને બાળિકાઓ માટે આ યોજના મહત્વપૂર્ણ છે, કારણકે તેને કારણે માતાપિતા પોતાની દીકરીઓને પણ નિઃશંક શાળાએ મોકલે છે.
અમલની રીત અને વ્યવસ્થાપન:
1. સ્કૂલ સ્તરે:
- મુખ્ય શિક્ષકે દરેક ટ્રાન્સપોર્ટ લાઇનનું પ્લાનિંગ કરવું.
- વાહન વ્યવસ્થાની તપાસ કરવી (ડ્રાઇવર લાયસન્સ, પોલિસ વેરિફિકેશન, વાહનની યોગ્યતા).
- રોજના રજિસ્ટર રાખવા અને વાહન GPS ટ્રેકિંગમાં હોવાનું સુનિશ્ચિત કરવું.
2. કલસ્ટર અને તાલુકા સ્તરે:
- ટ્રાન્સપોર્ટેશન સેવાઓનું મોનિટરિંગ અને વાહનના દર મહિના ચેકઅપ માટે RTO સાથે સંપર્ક.
- દરેક વાહનમાં સ્કૂલનું નામ, સંપર્ક નંબર અને “SCHOOL BUS” લખેલું હોવું ફરજિયાત બનાવવું.
- ડ્રાઇવર માટે 50 વર્ષથી વધુ ઉંમરનું મર્યાદિત પ્રમાણ રાખવું.
3. જિલ્લા સ્તરે:
- નિયામકશ્રીઓ દ્વારા વિસ્તાર વિઝિટ્સ અને રિપોર્ટીંગ.
- દરેક વાહનમાં GPS સિસ્ટમ કાર્યરત હોવી જોઈએ.
- RTO અને પોલીસ વિભાગ સાથે કો-ઓર્ડિનેશન કરીને વાહન વ્યવસ્થાની કાયદેસરની વિધિ પુરી પાડવી.
ટ્રાન્સપોર્ટેશન વાહનો માટે ફરજિયાત બાબતો:
- GPS આધારિત Vehicle Tracking System (VTS) નું સ્થાપન.
- CCTV કેમેરા અને ફર્સ્ટએડ કિટ તમામ વાહનમાં હોવી જોઈએ.
- ડ્રાઇવર અને અટેન્ડન્ટ નો પોલિસ વેરિફિકેશન ફરજિયાત છે.
- એમરજન્સી માટે વાલીઓનો સંપર્ક નંબર, વાહન નંબર અને સ્કૂલનો નંબર સ્પષ્ટ લખેલો હોવો જોઈએ.
- દૂર ગામડાઓમાં રહેતા બાળકો માટે વાહનના પોઈન્ટ નક્કી કરીને પીકઅપ/ડ્રોપ સુવિધા.
વાલી અને સમુદાયની ભૂમિકા:
- વાલીઓનો ટ્રસ્ટ પદ રચવો અને સમયાંતરે સ્કૂલ વાહન વ્યવસ્થા અંગે ચર્ચા કરવી.
- ગ્રામ પંચાયત અને સ્થાનિક સંસ્થાઓએ આ યોજના માટે સહયોગ આપવો.
- બાળકોની સલામતી માટે વાલીઓ અને શિક્ષકો વચ્ચે નિયમિત સંવાદ રહેવો જોઈએ.
બાલવાટિકા ના બાળકોને વર્ષ 2025-26 થી ટ્રાન્સપોર્ટેશન યોજનાનો લાભ બાબત પરિપત્ર અને ટ્રાન્સપોર્ટેશન દરખાસ્ત માટેનું ફોર્મ
અગત્યની લીંક
નિષ્કર્ષ:
શિક્ષણનો હક દરેક બાળકનો છે. રાજ્ય સરકાર દ્વારા અમલમાં મૂકવામાં આવેલી ટ્રાન્સપોર્ટેશન યોજના દ્વારા અનેક બાળકોને શિક્ષણ સાથે જોડવા માટે પાયો તૈયાર થયો છે. માત્ર ભૌગોલિક અગ્નિદાન નહીં, પરંતુ સામાજિક અને આર્થિક વંચિતતાને પણ આ યોજના ઊંડે ઝંખે છે. ટ્રાન્સપોર્ટેશન યોજના માત્ર વાહન આપવાનું કામ નથી, પણ દરેક બાળકને ભવિષ્ય તરફના માર્ગે સુરક્ષિત રીતે આગળ ધપાવવાનો પ્રયાસ છે.
ટેગ્સ (Tags):
#GujaratSchoolTransport #PrathmikShalaYojana #SchoolBusPolicy #VTSforSchools #ShikshanYatraSurakshit