પ્રાથમિક શાળાના શિક્ષકો અને મુખ્ય શિક્ષકની ફરજો : શિક્ષણ વિભાગના 7/2/2014 ના પરિપત્ર અનુસાર સંપૂર્ણ માર્ગદર્શિકા
શિક્ષણ એ માત્ર એક વ્યવસાય નહિ, પરંતુ ભવિષ્ય નિર્માણ કરવાની જવાબદારી છે. ગુજરાત રાજ્યના શિક્ષણ વિભાગ દ્વારા તા. 7/2/2014 ના પરિપત્રના આધારે પ્રાથમિક શિક્ષકો અને શાળાના આચાર્યો માટે કઈ રીતે આદર્શ શૈક્ષણિક આચારસંહિતા અનુસરી શકાય, તે બાબત સ્પષ્ટ કરવામાં આવી છે.
આ લેખમાં તમે જાણી શકશો કે એક આદર્શ શિક્ષક અને મુખ્ય શિક્ષકની ફરજો શું હોવી જોઈએ, તેમજ કઈ રીતે શાળામાં ગુણવત્તાસભર શિક્ષણ સુનિશ્ચિત થઈ શકે છે.
મુખ્ય કીવર્ડ્સ (High CPC SEO Keywords):
- Primary School Teacher Duties in Gujarat
- Head Teacher Responsibilities in Primary School
- Standard Code of Conduct for Teachers
- Gujarat Education Department Circulars
- Primary Teacher Guidelines PDF
- School Management and Teacher Ethics
- शिक्षा विभाग गुजरात शिक्षक परिपत्र
પ્રાથમિક શાળાના શિક્ષક માટે ફરજો (Primary School Teacher Duties):
👉 શિક્ષક એ માત્ર પాఠ્યપુસ્તક પુરતું જ નહીં, પણ વિદ્યાર્થીઓના સર્વાંગી વિકાસ માટે જવાબદાર છે.
✅ 1. શિક્ષણમાં ગુણવત્તા જાળવવી
- દરેક વિદ્યાર્થીના સ્તર અનુસાર અધ્યાપન કરવું.
- remedial teaching દ્વારા પાછળ પડેલા વિદ્યાર્થીઓને આગળ લાવવાનું કાર્ય કરવું.
✅ 2. સમય પાળવો
- શાળા સમયની કડકપણે પાલના કરવી.
- સમયસર વિધાર્થીઓને શીખવવું અને હોમવર્ક તપાસવાનું કાર્ય કરવું.
✅ 3. શાળાના દૈનિક રેકોર્ડો રાખવાં
- હાજરી પોથી, પરિણામ પોથી, પરીક્ષા પોથી વગેરે સાચવી રાખવી.
- વિદ્યાર્થીઓના શૈક્ષણિક રેકોર્ડ અપ ટુ ડેટ રાખવાં.
✅ 4. શિસ્ત જાળવવી
- શાળાના નિયમોનું પાલન કરવું.
- વિદ્યાર્થીમાં નૈતિક મૂલ્યોનું સિંચન કરવું.
✅ 5. પિતા-માતા સાથે સંવાદ
- અભિવાવક દિવસ દરમ્યાન ફીડબેક આપવો.
- શાળાના વિકાસ માટે પિતા-માતા સમિતિ સાથે સહકાર આપવો.
મુખ્ય શિક્ષક (Head Teacher) ની વિશિષ્ટ જવાબદારીઓ
✅ 1. શાળા વ્યવસ્થાપન
- સમગ્ર શાળાનું સંચાલન સુવ્યવસ્થિત રીતે કરવું.
- શિક્ષકોની કામગીરીની નિગરાની રાખવી.
✅ 2. શૈક્ષણિક આયોજન
- વાર્ષિક યોજના, માસવાર આયોજન અને દૈનિક આયોજનનું અમલ કરાવવું.
- ગુણવત્તાવાળું શિક્ષણ સુનિશ્ચિત કરવા દરેક શિક્ષકને માર્ગદર્શન આપવું.
✅ 3. સહયોગી વાતાવરણ ઊભું કરવું
- શિક્ષકો અને વિદ્યાર્થી વચ્ચે સહકારભર્યું વાતાવરણ ઉભું કરવું.
- સમાજ અને શાળા વચ્ચે સંવાદ સાધવો.
✅ 4. શાળાના ડેટા વ્યવસ્થાપન
- શાળાની UDISE માહિતી, પ્રગતિ પુસ્તક, સરકારી યોજનાઓનું અમલ વગેરે પર ધ્યાન આપવું.
📌 પરિપત્રના મુખ્ય મુદ્દાઓ (Circular Highlights – 7/2/2014)
| મુદ્દો | વિગતો |
|---|---|
| 📄 પરિપત્ર તારીખ | 7 ફેબ્રુઆરી 2014 |
| 🏢 જારી કરનાર | ગુજરાત રાજ્ય શિક્ષણ વિભાગ |
| 🎯 હેતુ | શિક્ષકો માટે આદર્શ વ્યવહાર સંહિતા અને જવાબદારીઓ નિર્ધારિત કરવી |
| 📘 અમલ કરાવનાર | જિલ્લા શિક્ષણ અધિકારી, BRC, CRC, મુખ્ય શિક્ષક |
| 📌 મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ | સમયપાલન, શૈક્ષણિક ગુણવત્તા, પત્ર વ્યવહાર, પીઆરસી, કોમ્યુનિકેશન |
📥 PDF ડાઉનલોડ માટે લિંક
👉 શિક્ષક ફરજો પરિપત્ર (7/2/2014) PDF અહીં ક્લિક કરો
✅ નિષ્કર્ષ (Conclusion)
શિક્ષકની ફરજ માત્ર શીખવવાની નથી, પરંતુ સમાજના ભાવિ નાગરિકો ઘડવાની છે. શિક્ષણ વિભાગના 7/2/14 ના પરિપત્રમાં આપેલી આદર્શ આચારસંહિતા આજના સમયમાં પણ અત્યંત મહત્વની છે. જો દરેક શિક્ષક અને આચાર્ય તેમાં આપેલા માપદંડો પ્રમાણે કાર્ય કરે તો “શાળાઓ જ્ઞાન મંદિરો” બનશે અને વિદ્યાર્થીઓ સાચા અર્થમાં ઘડાશે.
📣 Trending FAQs:
Q1: What is the official circular date for teacher duties in Gujarat?
📝 The official circular was issued on 7th February 2014 by the Gujarat Education Department.
Q2: What are the key responsibilities of a head teacher in a primary school?
👨🏫 School management, teacher supervision, planning, record maintenance, community engagement.
Q3: Where can I download the Gujarat Primary Teacher Responsibilities PDF?
📥 You can download it from the official education portal or from the link provided in this post.