ધોરણ 7 વિષય ગુજરાતી પેપર સોલ્યુશન તારીખ 16/4/2025
અહીં આપેલ પ્રશ્નપત્ર ના સોલ્યુશન માં કોઈ ભૂલ હોય તો સુધારી લેવાની રહેશે. અહીં ફક્ત માર્ગદર્શન માટે આ સોલ્યુશન મૂકેલ છે.
અગત્યની લીંક
આજનું પેપર ડાઉનલોડ કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો
પ્રશ્ન-૧: નીચે આપેલા પ્રશ્નોના ઉત્તર લખો. (10 ગુણ)
1. શ્રીકૃષ્ણ વનરાવનને રસ્તે જનાર પાસે શા માટે દાણ માગે છે?
શ્રીકૃષ્ણ વનરાવનને રસ્તે જનાર પાસે દાણ માગે છે કારણ કે તેઓ વનરાવનની જમીન પરથી પસાર થઈ રહ્યા છે અને તે જમીનનો કર (વેરો) વસૂલ કરવામાં આવે છે. 🏞️
2. સરવણજી સભામાં શાને કારણે મૂંઝાય છે?
સરવણજી સભામાં મૂંઝાય છે કારણ કે સભામાં બોલાયેલા શબ્દો અને વિચારો તેમને સમજાય તેવા નથી હોતા, અને તેઓ પોતાની વાત યોગ્ય રીતે રજૂ કરી શકતા નથી. 🤔
3. સમરથલાલના કુટુંબને વેજિટેબલ ફેમિલી શા માટે કહી હશે?
સમરથલાલના કુટુંબને વેજિટેબલ ફેમિલી કહી હશે કારણ કે તેમના કુટુંબના દરેક સભ્યો શાકભાજીની જેમ હળીમળીને રહે છે અને એકબીજાને મદદ કરે છે. જેમ શાકભાજી એકબીજા સાથે જોડાયેલા હોય છે, તેમ તેઓ પણ જોડાયેલા છે. 🥕🥦🍅
4. પ્રવાસ-પર્યટનનું મહત્ત્વ દાદાજી કઈ રીતે વર્ણવે છે?
પ્રવાસ-પર્યટનનું મહત્ત્વ દાદાજી એ રીતે વર્ણવે છે કે તેનાથી આપણને નવી જગ્યાઓ જોવાની, નવા લોકો સાથે મળવાની અને નવી સંસ્કૃતિને જાણવાની તક મળે છે, જે આપણા જ્ઞાન અને અનુભવને વધારે છે. 🤩
5. ઉનાળો આકરો હતો એમ શા પરથી કહી શકાય?
ઉનાળો આકરો હતો એમ એ પરથી કહી શકાય કે દિવસ દરમિયાન સૂર્યનો તાપ ખૂબ જ વધારે હતો, ગરમીથી લોકો ત્રાહિમામ પોકારી ગયા હતા, અને પાણીની તંગી વર્તાતી હતી. ☀️🔥
પ્રશ્ન-૨: આપેલ કાવ્ય પંક્તિઓનો સદૃષ્ટાંત વિચાર વિસ્તાર કરો. (કોઈ પણ એક) (6 ગુણ)
1. જો ઊંડો તો જરૂર ડર છે ક્રૂર કો હસ્તનો, હા!
પા’ણો ફેંકે તમ તરફ, રે! ખેલ એતો જનોના!
દુઃખી છું કે કુદરત તણા સામ્યનું ઐક્ય ત્યાગી,
રે! રે! સત્તા તમ પરજનો ભોગવે ક્રૂર આવી.
આ પંક્તિઓમાં કવિ કહે છે કે જો તમે ઊંડા હશો તો તમને કોઈના ક્રૂર હાથનો ડર લાગશે. લોકો તમારા તરફ પથ્થર ફેંકશે, કારણ કે આ તો લોકોનો ખેલ છે. કવિ દુઃખી છે કે લોકો કુદરતના સામ્યભાવને છોડીને ક્રૂર સત્તા ભોગવે છે. આ પંક્તિઓ જીવનમાં આવતી મુશ્કેલીઓ અને લોકોની ક્રૂરતા વિશે વાત કરે છે. 😔
2. મોતની તાકાત શી મારી શકે
જિંદગી તારો ઈશારો જોઈએ
જેટલા ઊંચે જવું હો માનવી
એટલા ઉન્નત વિચારો જોઈએ.
આ પંક્તિઓમાં કવિ કહે છે કે મોતની તાકાત પણ મને મારી શકતી નથી, જ્યાં સુધી જિંદગીનો ઈશારો ન હોય. હે માનવી, તારે જેટલું ઊંચે જવું હોય તેટલા જ ઉન્નત વિચારો રાખવા જોઈએ. આ પંક્તિઓ જીવનમાં હકારાત્મક અભિગમ અને ઉચ્ચ વિચારોનું મહત્વ દર્શાવે છે. 👍
પ્રશ્ન-૩ (અ): વાક્યમાં રેખાંકિત પદની સંજ્ઞા ઓળખાવો. (5 ગુણ)
1. સંતોની વાતોમાં બહુ _મીઠાશ_ હોય છે.
ભાવવાચક સંજ્ઞા (મીઠાશ એ ભાવ દર્શાવે છે)
2. _ગુજરાત_ આપણું રાજ્ય છે.
જાતિવાચક સંજ્ઞા (રાજ્ય એક આખી જાતિ દર્શાવે છે)
3. ગિરનાર ગુજરાતમાં આવેલ _પર્વત_ છે.
જાતિવાચક સંજ્ઞા (પર્વત એક આખી જાતિ દર્શાવે છે)
4. વાક્ય: જીવન જીવવા હવા અત્યંત જરૂરી છે.
આ વાક્યમાં, “હવા” એ જાતિવાચક સંજ્ઞા છે. 😊
5. ઉત્તર ગુજરાતનો મુખ્ય પાક બાજરી છે.
આ વાક્યમાં, “બાજરી” એ જાતિવાચક સંજ્ઞા છે. 😊
પ્રશ્ન 3 (બ): આપેલાં વાક્યના પ્રકાર કૌંસમાંથી શોધીને લખો.
1. ખુશ્બુ શાળાએ મોડી આવી કદાચ તાવ આવ્યો હશે. (સંભાવનાવાચક)
2. આજે જીગર આવવાનો છે? (પ્રશ્નવાચક)
3. ઓહ! કેટલું વિશાળ સરોવર! (ઉદ્ગારવાચક)
4. સ્વરા, એક ગ્લાસ લીંબુ શરબત બનાવી આપજે. (આજ્ઞાવાચક)
5. “જો વરસાદ પડે, તો પિકનિક રદ કરવામાં આવશે”. (શરતવાચક)
પ્રશ્ન 3 (ક): કૌંસમાં આપેલ શબ્દોમાંથી યોગ્ય શબ્દનો ઉપયોગ કરી ખાલી જગ્યા પૂરો.
1. જાહ્નવી કરતાં હેતલ હોશિયાર છે.
2. તમે નહિ આવો ત્યાં માટે હું જમીશ નહીં.
3. મારી પાસે અનેક સારાં પુસ્તકો છે.
4. દેશ ખાતર હું પ્રાણ અર્પી દઉં.
5. રીટાને બદલે મીનાને વક્તૃત્વ સ્પર્ધામાં લો.
પ્રશ્ન-4 (અ): કૌંસમાં આપેલ શબ્દનો ઉપયોગ કરી વાક્ય પરિવર્તન કરો.
1. તે ઊંચો પર્વત છે. (પર્વતો)
જવાબ: આ પર્વતો ઘણા ઊંચા છે.
2. હું લાડુ ખાઉં છું. (અમે)
જવાબ: અમે લાડુ ખાઈએ છીએ.
3. તું આજે કામ પૂરું કરીને શાળાએ જજે. (તમે)
જવાબ: તમે આજે કામ પૂરું કરીને શાળાએ જજો.
4. વૃંદા અમદાવાદ સવારે પહોંચી. (ક્યારે)
જવાબ: વૃંદા અમદાવાદ ક્યારે પહોંચી?
5. સ્ત્રી દયાળુ હતી. (ખલીફા)
જવાબ: ખલીફા દયાળુ હતા.
પ્રશ્ન 4 (બ): આપેલ શબ્દસમૂહ માટે એક શબ્દ આપો.
1. ભગવાન પર જળ રેડવું તે : જળાભિષેક
2. વિશ્વમાં જાણીતું : વિશ્વવિખ્યાત
3. સાધુનો આશ્રમ : મઠ
શબ્દ પરથી શબ્દસમૂહ આપો.
(4) મધદરિયો – દરિયાની વચ્ચેનો ભાગ 🌊
(5) બચરવાળ – સંતાન વાળું અથવા છૈયાં છોકરા વાળું , બાળકોનો સમૂહ 👶👧👦
પ્રશ્ન 5 અ નીચે આપેલ વાક્યોમાંથી ભાવવાચક શબ્દ શોધી તેનો ઉપયોગ કરી બીજું વાક્ય બનાવીને લખો.
(1) તમે મારી ઉપર મોટો ઉપકાર કર્યો છે.
ભાવવાચક શબ્દ: ઉપકાર
બીજું વાક્ય: આપણે હંમેશાં બીજા પર ઉપકાર કરવો જોઈએ. 👍
(2) જયેશ ગુસ્સે થઈ તેને જોઈ રહ્યો.
ભાવવાચક શબ્દ: ગુસ્સો
બીજું વાક્ય: ગુસ્સો સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે. 😠
(3) માતાનો પ્રેમ અનહદ હોય છે.
ભાવવાચક શબ્દ: પ્રેમ
બીજું વાક્ય: પ્રેમથી દુનિયા જીતી શકાય છે. ❤️
5 (બ) આપેલ પરિસ્થિતિના આધારે સંવાદ લખો. (કોઈપણ એક)
(1) શાળામાં વૃક્ષારોપણ અંતર્ગત મિત્રો વચ્ચેનો પરસ્પર સંવાદ લખો.
મિત્ર 1: અરે, આજે તો વૃક્ષારોપણનો કાર્યક્રમ છે, મજા આવશે! 🌳
મિત્ર 2: હા, આપણે કયા છોડ વાવીશું?
મિત્ર 3: આપણે લીમડો, ગુલમહોર અને આંબળાના છોડ વાવીશું. તેનાથી પર્યાવરણ શુદ્ધ રહેશે. 🤩
મિત્ર 4: ચાલો, જલ્દી કરીએ, શિક્ષક આપણી રાહ જોતા હશે. 🎉
(2) પૂર-વાવાઝોડામાં લોકોને મદદ માટેના સંવાદની રચના કરો.
સ્વયંસેવક 1: આપણે પૂરગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં જઈને લોકોને મદદ કરવાની છે.
સ્વયંસેવક 2: હા, આપણે ભોજન, પાણી અને કપડાં જેવી જરૂરી વસ્તુઓનું વિતરણ કરીશું.
સ્વયંસેવક 3: ડોક્ટરોની ટીમ પણ સાથે છે, જે બીમાર લોકોને તપાસશે. 😊
સ્વયંસેવક 4: ચાલો, આપણે બધા સાથે મળીને લોકોને મદદ કરીએ. 👍
પ્રશ્ન 6 . ફકરાનું વાંચન કરી તેના આધારે પ્રશ્નોના ઉત્તર લખો.
(1) નોકરિયાતોને લીંબુ બા આપે છે. તેમાં કેવો ભાવ પ્રગટ થાય છે?
નોકરિયાતોને લીંબુ આપતી વખતે બાનો દયા અને કરુણાનો ભાવ પ્રગટ થાય છે. બા જાણે છે કે તેઓ બીમારીનું બહાનું કાઢીને મફતમાં શરબત પીવા માગે છે, છતાં બા તેમને લીંબુ આપે છે.
(2) બા સવારમાં શાની તૈયારી કરે છે?
બા સવારમાં મંદિરમાં ફૂલો મોકલવાની તૈયારી કરે છે. તેઓ વહેલી સવારે ઊઠીને ફૂલો ચૂંટે છે અને પિત્તળની થાળીમાં એકઠાં કરે છે.
(3) ફકરામાંથી બે રૂઢીપ્રયોગો શોધીને લખો.
(i) પેટમાં વીતે છે – મનમાં દુઃખ થાય છે 😔
(ii) ખાયા સો ખોયા, ખિલાયા સો પાયા – જે ખાય છે તે ગુમાવે છે, પણ જે ખવડાવે છે તે પામે છે 💡
(4 ) ફકરામાંથી કહેવત શોધી તેનો અર્થ આપો.
કહેવત છે: “ખાયા સો ખોયા, ખિલાયા સો પાયા”.
આ કહેવતનો અર્થ એ થાય છે કે જે વસ્તુ આપણે પોતે ખાઈ જઈએ છીએ તે નષ્ટ થઈ જાય છે, પરંતુ જે વસ્તુ આપણે બીજાને ખવડાવીએ છીએ તે આપણને પાછી મળે છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, વહેંચવામાં જ સાચો આનંદ અને લાભ છે. 👍
(5 ) મીઠો લીમડો આપતી વખતે બાની સ્થિતિનું વર્ણન કરો.
મીઠો લીમડો આપતી વખતે બા ની સ્થિતિ
મીઠો લીમડો આપતી વખતે બા ની સ્થિતિનું વર્ણન આ પ્રમાણે છે:
બા બધી વેળા જાતે લીમડો તોડીને આપે.
કામ પડતું મૂકીને ક્યારેક જ એમના ચહેરા ઉપર કલેશ જણાય.
ન ગમતી કોઈ વ્યક્તિ આવી પડે ત્યારે પણ બા એને લીમડો તો આપે જ.
બા નો ચહેરો આશકા જેવો નિર્મળ બની જતો. ✨
આ વર્ણનથી ખ્યાલ આવે છે કે બા લીમડો આપતી વખતે ખુબ જ પ્રેમ અને નિઃસ્વાર્થ ભાવનાથી ભરેલા હોય છે. એમના મનમાં કોઈ પણ પ્રકારનો ભેદભાવ હોતો નથી. બધાને ખુશીથી લીમડો આપે છે અને એમના ચહેરા પર શાંતિ અને સંતોષ જોવા મળે છે. 😊
પ્રશ્ન ૭ (અ): ચિત્ર જોઈ તેનું વર્ણન સાત-આઠ વાક્યોમાં લખો.
ચિત્રમાં એક ગામડાનું મેળાનું દ્રશ્ય દેખાય છે. 🎡 મેળો જાણે રંગો અને ખુશીઓથી છલકાઈ રહ્યો છે. ચિત્રમાં બાળકો ચકડોળમાં બેસીને આનંદ માણી રહ્યા છે. 🎠 કેટલીક દુકાનો પણ દેખાય છે, જ્યાં લોકો ખરીદી કરી રહ્યા છે. એક મદારી ખેલ બતાવી રહ્યો છે, અને આસપાસ લોકોનું ટોળું તેને જોઈ રહ્યું છે. 👨👩👧👦 કેટલાક લોકો ફુગ્ગા ખરીદી રહ્યા છે. 🎈 સમગ્ર વાતાવરણ ખુશીઓથી ભરેલું છે, અને લોકો એકબીજા સાથે હળીમળીને વાતચીત કરી રહ્યા છે. આ મેળો ગામડાના લોકો માટે એક આનંદદાયક પ્રસંગ છે. 🎉
પ્રશ્ન ૭ (બ): નીચે આપેલ શબ્દસમૂહ, કહેવત, શબ્દો, રૂઢિપ્રયોગોનો ઉપયોગ કરી સાત-આઠ વાક્યમાં ફકરો લખો. (કોઈ પણ એક)
(૧) સૂર્યનું ઉત્તર તરફ જવું, આકાશી પંખી, પવન, લહેરખી, ઉતાવળે આંબા ન પાકે, લપેટ-લપેટ, કાપ્યો-કાપ્યો, ઊગે તે આથમે.
શિયાળામાં સૂર્યનું ઉત્તર તરફ જવાનું શરૂ થાય, ત્યારે આકાશી પંખીઓ પણ પોતાના માળા તરફ ઉડવા લાગે છે. 🐦 પવનની લહેરખીઓ ઠંડીથી ધ્રુજાવે છે. 🌬️ ખેડૂતો કહે છે કે ઉતાવળે આંબા પાકતા નથી, એટલે ધીરજ રાખવી જોઈએ. કોઈ પણ કામ લપેટ-લપેટ કરવાથી સારું પરિણામ મળતું નથી. ધીમે ધીમે કાપ્યો-કાપ્યો તો ઝાડ પણ પડી જાય, અને જે ઊગે છે તે આથમે પણ છે, આ કુદરતનો નિયમ છે. 🌱
(૨) સરહદ, સૈનિક, સુરક્ષા, ધસાઈએ તો ઉજાળા થઈએ, મા-ભોમ, લડવું, બલિદાન આપવું, સ્મારક રચાવું.
ભારતની સરહદ પર સૈનિકો દેશની સુરક્ષા માટે ખડેપગે રહે છે. 🇮🇳 તેઓ મા-ભોમની રક્ષા માટે લડે છે અને જરૂર પડે તો બલિદાન પણ આપે છે. ⚔️ આપણે ધસાઈએ તો ઉજાળા થઈએ, એ સૂત્રને સાર્થક કરે છે. દેશ માટે બલિદાન આપનારા વીરો માટે સ્મારક રચાવું જોઈએ, જેથી તેમની યાદ હંમેશાં તાજી રહે. 🎖️
પ્રશ્ન ૮: આપેલા વિષય પર નિબંધ લખો. (કોઈ પણ એક)
(૧) મારો યાદગાર પ્રવાસ
મારો યાદગાર પ્રવાસ ગયા વર્ષે મારા પરિવાર સાથે અમે કરેલો હિમાચલ પ્રદેશનો પ્રવાસ હતો. 🏔️ અમે શિમલા, કુલુ અને મનાલી જેવાં સ્થળોની મુલાકાત લીધી. શિમલામાં અમે રમકડા ટ્રેનમાં સવારી કરી, જે ખૂબ જ મનોરંજક હતી. 🚂 કુલ્લુમાં અમે નદીમાં રાફ્ટિંગ કર્યું, જે એક રોમાંચક અનુભવ હતો. 🌊 મનાલીમાં અમે બરફથી ઢંકાયેલા પહાડો જોયા, જે અત્યંત સુંદર હતા. ❄️ અમે ત્યાંના સ્થાનિક લોકો સાથે વાતચીત કરી અને તેમની સંસ્કૃતિ વિશે જાણ્યું. આ પ્રવાસ મારા જીવનનો એક યાદગાર અનુભવ બની ગયો. 🥰
(૨) સેવા પરમો ધર્મ
સેવા પરમો ધર્મ એટલે સેવા એ સૌથી મોટો ધર્મ છે. 🙏 માનવતાની સેવા કરવી એ જ સાચો ધર્મ છે. ગરીબો અને જરૂરિયાતમંદોની મદદ કરવી એ સૌથી મોટી સેવા છે. 💖 નિઃસ્વાર્થ ભાવે સેવા કરવાથી આત્મસંતોષ મળે છે. 😇 સમાજમાં સેવા કરનારા લોકોનું સન્માન થાય છે. સેવા કરવાથી જીવનમાં સાર્થકતાનો અનુભવ થાય છે. 👍
(૩) રાષ્ટ્રીય બાલ પુરસ્કાર
રાષ્ટ્રીય બાલ પુરસ્કાર એ ભારત સરકાર દ્વારા બાળકોને તેમની અસાધારણ સિદ્ધિઓ બદલ આપવામાં આવતો પુરસ્કાર છે. 🏅 આ પુરસ્કાર વિજ્ઞાન, કલા, સંસ્કૃતિ, રમતગમત અને સમાજસેવા જેવા ક્ષેત્રોમાં ઉત્કૃષ્ટ પ્રદર્શન કરનારા બાળકોને આપવામાં આવે છે. 🏆 આ પુરસ્કાર બાળકોને વધુ સારું કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે. ✨ રાષ્ટ્રીય બાલ પુરસ્કાર મેળવનારા બાળકો દેશનું ગૌરવ વધારે છે. 🤩