ધોરણ 8 વિષય ગુજરાતી પેપર સોલ્યુશન તારીખ 16/4/2025

અહીં આપેલ પ્રશ્નપત્ર ના સોલ્યુશન માં કોઈ ભૂલ હોય તો સુધારી લેવાની રહેશે. અહીં ફક્ત માર્ગદર્શન માટે આ સોલ્યુશન મૂકેલ છે.

અગત્યની લીંક

આજનું પેપર ડાઉનલોડ કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો

પ્રશ્ન 1 (અ) ફકરા પરથી પ્રશ્નોના ઉત્તર:

ફકરો: બાળકને પૂરતી સ્વતંત્રતા આપો. તેને પણ પોતાની પસંદગી હોય છે. તમારી પસંદગી તેની પસંદગીમાં ફેરવવાનો પ્રયત્ન ન કરો. જો બાળકનો સર્વાંગી વિકાસ સાધવો હશે તો આ બાબત તમને મદદરૂપ નીવડશે. બાળકને ક્યારેય તેના મિત્ર કે અન્ય સગાંની હાજરીમાં ખખડાવી ન નાંખતા. એનુ માનભંગ થાય તેવું ન બોલશો. આવા વર્તનની તેમના મન પર ખૂબ ઊંડી અસર થાય છે. આવા વર્તનથી એ તમને ધિક્કારવા લાગશે. તમારાથી દૂર જશે, તમારી સાચી વાતને પણ શંકાની નજરે જોશે. માટે તમારા બાળકને તમારું રાખવું હોય તો તેનું માનભંગ થાય તેવા વર્તનથી દૂર રહેજો. બાળકના કાર્યની ટીકા કરો, બાળકની નહિ, તે હજી શીખે છે.

1. બાળકનો સર્વાંગી વિકાસ થાય તે માટે તમે કઈ બાબતનું ધ્યાન રાખશો?

👉 બાળકના સર્વાંગી વિકાસ માટે આપણે એ બાબતનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે તેને પૂરતી સ્વતંત્રતા આપીએ અને તેની પસંદગીને માન આપીએ.
2. કેવા વર્તનથી બાળકની લાગણી દુભાય છે?

👉 બાળકને મિત્ર કે સગાંની હાજરીમાં ખખડાવવાથી કે તેનું માનભંગ થાય તેવું બોલવાથી તેની લાગણી દુભાય છે.
3. અહીં સ્વતંત્રતાનો અર્થ શો સમજાવ્યો છે?

👉 અહીં સ્વતંત્રતાનો અર્થ એ છે કે બાળકને પોતાની પસંદગીઓ નક્કી કરવાની અને પોતાના વિચારો વ્યક્ત કરવાની તક મળવી જોઈએ.
4. બાળક વડીલોને ક્યારે ધિક્કારતા થઈ જાય છે?

👉 જ્યારે વડીલો બાળકનું માનભંગ કરે, તેને ખખડાવે અને તેની પસંદગીનું ધ્યાન ન રાખે ત્યારે બાળક તેમને ધિક્કારવા લાગે છે.
5. બાળકને પોતાનું બનાવી રાખવા માટે શું કરવું જોઈએ?

👉 બાળકને પોતાનું બનાવી રાખવા માટે તેનું માન જળવાય તેવું વર્તન કરવું જોઈએ અને તેની પસંદગીને માન આપવું જોઈએ.

પ્રશ્ન 1 (બ) કાવ્યના આધારે પ્રશ્નોના ઉત્તર:

કાવ્ય:

શ્યામ રંગ સમીપે ન જાવું,
મારે આજ થકી શ્યામ રંગ સમીપે ન જાવું.
જેમાં કાળાશ તે તો સૌ એકસરખું
સર્વમાં કપટ હશે આવું
કસ્તૂરી કેરી બિંદી તો કરું નહીં,
કાજળના આંખમાં અંજાવું મારે આજ…..
કોકિલાના શબ્દ હું સૂણું નહિ કાને
કાગવાણી શકુનમાં ન લાવું,
નીલાંબર કાળી કંચુકી ના પહેરું
જમનાના નીરમાં ન નહાવું મારે આજ…….
મરકત – મણિ ને મેઘ દંષ્ટ ના જોવા,
જાંબું-વંત્યાકના ખાવું
દયાના પ્રીતમ સાથે મુખે નીમ લીધો,
મન કહે જે પલક ના નિભાવું મારે આજ…..

📝 કાવ્ય આધારિત પ્રશ્નોત્તરી

પ્રશ્નો અને ઉત્તરો

પ્રશ્ન ૧ :-

(૧) આ કાવ્યમાં ગોપી કયો નિયમ લે છે? શા માટે?
ઉત્તર: આ કાવ્યમાં ગોપી કૃષ્ણના પ્રેમમાં લીન થઈને તેમને પામવાનો નિયમ લે છે. તે કૃષ્ણ સિવાય કોઈને ચાહતી નથી, તેથી તે આ નિયમ લે છે.

(૨) ગોપી કઈ-કઈ વસ્તુઓનો ત્યાગ કરે છે?
ઉત્તર: ગોપી માખણ, દહીં અને અન્ય સ્વાદિષ્ટ વસ્તુઓનો ત્યાગ કરે છે, જેથી તે કૃષ્ણ પ્રત્યેની પોતાની ભક્તિમાં વધુ ધ્યાન આપી શકે.

(૩) ગોપીને કયો રંગ ગમતો નથી?
ઉત્તર: ગોપીને કાળો રંગ ગમતો નથી, કારણ કે તે કૃષ્ણના વિરહનું પ્રતીક છે.

(૪) કાવ્યમાંથી સમાનાર્થી શબ્દ શોધીને લખો: (૧) જળ (૨) કોયલ
ઉત્તર:
જળ: પાણી
કોયલ: કોકિલા

પ્રશ્ન ૨ (અ) :- નીચેના પ્રશ્નોના ઉતર લખો. 

(૧) નવા વર્ષે લીધેલા સંકલ્પો ટકી રહે છે ખરા? શા માટે?
ઉત્તર: નવા વર્ષે લીધેલા સંકલ્પો હંમેશા ટકી રહેતા નથી, કારણ કે મોટાભાગના લોકો સંકલ્પ લીધા પછી તેને પૂરા કરવા માટે જરૂરી પ્રયત્નો કરતા નથી. 😔

(૨) અંજનનો ચહેરો શા માટે ઉતરી જાય છે?
ઉત્તર: અંજનનો ચહેરો એટલા માટે ઉતરી જાય છે કારણ કે તેને ખબર પડે છે કે તેનાથી ભૂલ થઈ છે અને તેના પિતાજી તેના પર ગુસ્સે થશે.

(૩) વિપત્તિ જ્યારે આવે છે ત્યારે એકલી નથી આવતી સાથે લાવલશ્કરને લાવે છે, તેવું લેખિકા કોના સંદર્ભમાં કહે છે? શા માટે?
ઉત્તર: લેખિકા આ વાક્ય સુદામાના સંદર્ભમાં કહે છે. સુદામા જ્યારે કૃષ્ણને મળવા જાય છે, ત્યારે તેમની ગરીબી અને દુઃખ તેમની સાથે આવે છે.

પ્રશ્ન ૨ (બ) :- નીચેના પ્રશ્નોના ઉતર લખો.

(૧) કવિએ ઉંબરાને કેવો કહ્યો છે? શા માટે?
ઉત્તર: કવિએ ઉંબરાને ઘરની શોભા કહ્યો છે. ઉંબરો ઘરની સુરક્ષા કરે છે અને મહેમાનોનું સ્વાગત કરે છે.

(૨) સુદામા દરિદ્ર અને કંગાળ હતા એમ તમે શા પરથી કહી શકો?
ઉત્તર: સુદામાના ફાટેલાં કપડાં અને ગરીબ હાલત જોઈને કહી શકાય કે તેઓ દરિદ્ર અને કંગાળ હતા. તેમની પાસે પહેરવા માટે સારાં કપડાં પણ નહોતાં.

(૩) વૃદ્ધજનોના નસીબમાં શું લખાયું હતું? શા માટે?
ઉત્તર: વૃદ્ધજનોના નસીબમાં એકલતા લખાયેલી હતી, કારણ કે તેમના સંતાનો તેમને છોડીને ચાલ્યા ગયા હતા. 👵👴

પ્રશ્ન ૩ :- નીચેના પ્રશ્નોના સવિસ્તાર ઉત્તર લખો. 

(કોઈ પણ ત્રણ પ્રશ્નોના જવાબ આપો)

(૧) તમારી પડોશમાં કોઈને હડકાયું કૂતરું કરડયું છે એ તમને ખબર પડે તો તમે શું કરશો?
ઉત્તર: જો મને ખબર પડે કે કોઈને હડકાયું કૂતરું કરડ્યું છે, તો હું તાત્કાલિક ડોક્ટરને બોલાવીશ અને તેમને સારવાર માટે હોસ્પિટલ લઈ જઈશ. 🏥

(૨) તમારા વિસ્તારમાં પીવાના પાણીની વિકટ સમસ્યા સર્જાય છે, તો તમે શું કરશો?
ઉત્તર: જો મારા વિસ્તારમાં પીવાના પાણીની સમસ્યા સર્જાય, તો હું સ્થાનિક અધિકારીઓને જાણ કરીશ અને પાણી પુરવઠા માટે વિનંતી કરીશ. સાથે જ પાણી બચાવવા માટે લોકોને જાગૃત કરીશ. 💧

(૩) પતંગની દોરીથી ઘાયલ થયેલા પક્ષીને જોઈને તમે શું કરશો?
ઉત્તર: જો હું પતંગની દોરીથી ઘાયલ થયેલા પક્ષીને જોઈશ, તો હું તેને પકડીને તેની સારવાર કરીશ અને તેને સુરક્ષિત જગ્યાએ મૂકીશ. 🐦

(૪) પરીક્ષાના સમય પહેલાં જ ગરમીથી તમારો મિત્ર બેભાન થઈ જાય, તો તમે શું કરશો?
ઉત્તર: જો પરીક્ષાના સમય પહેલાં મારો મિત્ર ગરમીથી બેભાન થઈ જાય, તો હું તેને તાત્કાલિક ઠંડી જગ્યાએ લઈ જઈશ અને તેના મોં પર પાણી છાંટીશ. જરૂર પડે તો ડોક્ટરને બોલાવીશ. 🚑

પ્રશ્ન ૪ :- તમારી શાળામાંથી સરપંચની મુલાકાત લેવા જવાનું નક્કી થયું છે, તો તેના માટે સ્થળ, સમય વગેરેનું આયોજન કરી મુલાકાત દરમિયાન પૂછવાના ત્રણેક પ્રશ્નોની રચના કરો.

ઉત્તર:
સ્થળ: ગ્રામ પંચાયત કાર્યાલય
સમય: સવારે ૧૦:૦૦ વાગ્યે
મુલાકાત દરમિયાન પૂછવાના પ્રશ્નો:
1. તમારા ગામમાં શિક્ષણનું સ્તર સુધારવા માટે તમે શું કરી રહ્યા છો?
2. ગામમાં સ્વચ્છતા જળવાઈ રહે તે માટે તમે કયા પગલાં લીધાં છે?
3. ગામના વિકાસ માટે તમારી પાસે કઈ યોજનાઓ છે?

પ્રશ્ન ૫ :- આપેલ કાવ્યપંક્તિનો વિચાર વિસ્તાર કરો. (કોઈપણ એક)

(૧) આજ કરશું, કાલ કરશું, લંબાવો નહિ દહાડા; વિચાર કરતાં વિઘ્નો મોટાં આવે વચમાં આડાં.
ઉત્તર: આ પંક્તિમાં કવિ કહે છે કે કોઈ પણ કામને આવતી કાલ પર ન છોડવું જોઈએ. જો તમે વિચાર કરવામાં વધુ સમય લેશો, તો અનેક મુશ્કેલીઓ આવી શકે છે અને કામ અટકી શકે છે. માટે, જે કરવું હોય તે તરત જ કરી લેવું જોઈએ. 👍

(૨) વિપત પડે ના વલખિયે, વલખે વિપત ન જાય; વિપતે ઉદ્યમ કીજિયે, ઉદ્યમ વિપતને ખાય.
ઉત્તર: આ પંક્તિમાં કવિ કહે છે કે જ્યારે મુશ્કેલી આવે ત્યારે ગભરાવું ન જોઈએ, કારણ કે ગભરાવાથી મુશ્કેલી દૂર થતી નથી. મુશ્કેલીનો સામનો મહેનતથી કરવો જોઈએ, મહેનત કરવાથી મુશ્કેલી દૂર થઈ જાય છે. 😊

પ્રશ્ન ૬ :- કોઈ પણ એક વિષય પર નિબંધ લખો.

(૧) વાત્સલ્યમૂર્તિ મા
ઉત્તર: માતા એ વાત્સલ્યની મૂર્તિ છે. માતા પોતાના બાળકોને ખૂબ પ્રેમ કરે છે અને તેમની સંભાળ રાખે છે. માતા પોતાના બાળકો માટે અનેક ત્યાગ કરે છે અને તેમને સુખી જોવા માંગે છે.

(૨) મારા પ્રિય નેતા
ઉત્તર: (તમારા પ્રિય નેતા વિશે લખો)

(૩) મને શું થવું ગમે?
ઉત્તર: (તમને શું બનવું ગમે છે તેના વિશે લખો)

પ્રશ્ન ૮: જાહેરાત વાંચીને ઉત્તર લખો 📢

1. કયા કવિની યાદમાં પરીક્ષાનું આયોજન છે?
કવિ કલાપીની યાદમાં આ પરીક્ષાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. 🎉

2. કયા વિષયના ગુણને અડધો અડધ ભારાંક છે?
કોઈ પણ વિષયના ગુણને અડધો અડધ ભારાંક નથી, દરેક વિષયને $25\� ભારાંક આપવામાં આવ્યો છે. 📝

3. શું આ પરીક્ષા માટે વિદ્યાર્થીનું બેંકમાં ખાતું હોવું જરૂરી છે? શા માટે?
હા, વિદ્યાર્થીનું બેંકમાં ખાતું હોવું જરૂરી છે, કારણ કે શિષ્યવૃત્તિની રકમ વિદ્યાર્થીના ખાતામાં જમા થશે. 🏦

4. પરીક્ષાનું સ્થળ અને તારીખ જણાવો.
પરીક્ષાનું સ્થળ ગાયત્રી વિદ્યાલય, ગાંધીનગર છે અને તારીખ ૨૮/૦૩/૨૦૨૫ છે. 🗓️📍

5. આ પરીક્ષા આપનાર વિદ્યાર્થીના વા���ીની વાર્ષિક આવક ₹ 4,00,000 હોવી જોઈએ. (સાચું/ખોટું)
ખોટું. વાલીની વાર્ષિક આવક ₹ 40,000 થી વધુ ન હોવી જોઈએ. 🚫

6. શિષ્યવૃત્તિ પરીક્ષા કયા વિદ્યાર્થીઓ આપી શકશે?
ધોરણ ૮ પાસ વિદ્યાર્થીઓ આ પરીક્ષા આપી શકશે. 👍

પ્રશ્ન ૯ (અ): સમાનાર્થી શબ્દો લખો ✍️

1. ચારપાઈ: ખાટલો 🛏️
2. કમાડ: દરવાજો 🚪
3. પ્રકૃતિ: કુદરત 🌳
4. હામ: જુસ્સો 💪

પ્રશ્ન ૯ (બ): જોડણી સુધારો ✏️

1. અભ્યાસ (અભિઆસ) ✅
2. વિલીનીકરણ (વિલિનિકરણ) ✅

પ્રશ્ન ૯ (ક): શબ્દકોશના ક્રમમાં ગોઠવો 📚

1. આત્મા, કૌતુક, ક્ષિતિજ, પ્રતિજ્ઞા
2. અઠવાડિયું, આજ્ઞા, આવૃત્તિ, આંસુ

પ્રશ્ન-૧૦ નું સોલ્યુશન

(ડ) તત્સમ શબ્દો શોધો:

1. ઉનાળામાં સૂર્ય / સૂરજનો આકરો તાપ સહન થતો નથી.
અહીં, તત્સમ શબ્દ છે: સૂર્ય
2. કરમ / કર્મની ગતિ ન્યારી છે.
અહીં, તત્સમ શબ્દ છે: કર્મ

(ઈ) તદ્ભવ શબ્દો શોધો:

1. શિયાળાની રાત્રિ / રાત ખૂબ લાંબી હોય છે.
અહીં, તદ્ભવ શબ્દ છે: રાત
2. હાથીના કાન / કર્ણ સૂપડા જેવા હોય છે.
અહીં, તદ્ભવ શબ્દ છે: કાન

પ્રશ્ન 10 : સૂચના મુજબ કરો:

(અ) સમાસ ઓળખી પ્રકાર લખો:

1. પત્રમાં નામ-સરનામું લખવું જરૂરી છે.
સમાસ: દ્વન્દ્વ સમાસ
2. નવરાત્રિ મારો પ્રિય તહેવાર છે.
સમાસ: દ્વિગુ સમાસ

(બ) દ્વિરુક્ત કે રવાનુકારી શબ્દો શોધો:

1. બાળકો મેદાનમાં પકડાપકડી રમતાં હતાં.
અહીં, દ્વિરુક્ત શબ્દ છે: પકડાપકડી
2. ટપટપ વરસાદ પડ્યો.
અહીં, રવાનુકારી શબ્દ છે: ટપટપ

(ક) કહેવતનો સાચો અર્થ લખો:

1. મોરનાં ઈંડાં ચીતરવાં ન પડે.
સાચો અર્થ: (C) હોશિયાર માતા-પિતાના સંતાનમાં કંઈ કહેવાપણું ન હોય

(ડ) રૂઢિ પ્રયોગનો અર્થ આપી વાક્યમાં પ્રયોગ કરો:

1. આંખ આડા કાન કરવા.
અર્થ: ધ્યાન ન આપવું.
વાક્ય: મેં તેને સમજાવ્યો પણ તેણે આંખ આડા કાન કર્યા.
2. પરસેવો પાડવો.
અર્થ: ખૂબ મહેનત કરવી.
વાક્ય: પરીક્ષામાં પાસ થવા માટે મેં ખૂબ પરસેવો પાડ્યો.

(ઇ) વાક્યરચના ઓળખો (સાદું, સંયુક્ત, સંકુલ):

1. જો શિક્ષકની વિદ્યાર્થીઓ પર મજબૂત પકડ હોય તો જ તેઓ શિક્ષકને શાંતિથી સાંભળે.
વાક્યરચના: સંકુલ વાક્ય
2. વૃક્ષો ધરતીની શોભા છે.
વાક્યરચના: સાદું વાક્ય

(ઈ) સામાસિક શબ્દ બનાવી વાક્ય ફરી લખો:

1. માતા અને પિતાની સેવા કરવી એ સંતાનનો ધર્મ છે.
સામાસિક શબ્દ: માતા-પિતા
ફરીથી વાક્ય: માતાપિતાની સેવા કરવી એ સંતાનનો ધર્મ છે.