શિક્ષક મહેકમ ગણતરી ફોર્મેટ: ધોરણ 1 થી 8 માટેના શિક્ષણ વિભાગના માપદંડ મુજબની સંપૂર્ણ માર્ગદર્શિકા
ભારત સરકાર દ્વારા રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ (NEP-2020) ને અનુરૂપ દરેક પ્રાથમિક અને ઉચ્ચ પ્રાથમિક શાળામાં વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા અનુસાર શિક્ષકોની નિમણૂક માટે સ્પષ્ટ માપદંડ નક્કી કરવામાં આવ્યા છે. તા. 11-05-2023 ના ઠરાવ મુજબ, ધોરણ બાલવાટિકા થી 8 સુધીના શિક્ષક-વિદ્યાર્થી પ્રમાણ અને મહેકમ ગણતરી માટેનું સ્ટાન્ડર્ડ ફોર્મેટ જાહેર કરવામાં આવ્યું છે.
અમારી વોટ્સએપ ચેનલમાં જોડાવા માટે અહીં ક્લિક કરો
1. બાલવાટિકા થી ધોરણ 5 માટેના શિક્ષક મહેકમનો ધોરો
NEP 2020 અનુસાર, ધોરણ બાલવાટિકા થી ધોરણ 5 સુધી કુલ વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા મુજબ નિમણૂક લાયક શિક્ષકોની સંખ્યા નીચે મુજબ છે:
| વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા | કુલ નિમણૂક લાયક શિક્ષકો |
|---|---|
| 60 સુધી | 2 |
| 61 થી 80 | 3 |
| 81 થી 120 | 4 |
| 121 થી 200 | 5 |
| … | … |
| 521 થી 560 | 22 |
| 561 થી 580 | 23 |
| 581 થી 600 | 24 |
High CPC Keyword: Primary School Teacher Student Ratio, NEP 2020 Teacher Norms, Balvatika Teacher Requirement
2. ધોરણ 6 થી 8 માટેના ઉચ્ચ પ્રાથમિક શિક્ષકનું વિભાજન
ઉચ્ચ પ્રાથમિક ધોરણો (Std. 6 to 8) માટે શિક્ષક વિજ્ઞાન, ગણિત અને ભાષાના વિષય મુજબ નિમણૂક કરવામાં આવે છે. નીચે આપેલા ચાર્ટ મુજબ, વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા પ્રમાણે વિષયવાર શિક્ષકોની જરૂરિયાત નક્કી કરવામાં આવે છે.
| વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા | ભાષા | ગણિત વિજ્ઞાન | સામાજિક વિજ્ઞાન |
|---|---|---|---|
| 206 થી 230 | 2 | 1 | 1 |
| 231 થી 245 | 2 | 2 | 1 |
| 246 થી 280 | 3 | 2 | 1 |
| … | … | … | … |
| 666 થી 700 | 5 | 5 | 5 |
High CPC Keywords: Upper Primary Teacher Norms, Subject-wise Teacher Setup, Teacher Recruitment Norms Gujarat
3. NEP 2020 મુજબ શિક્ષક નિમણૂકનું મહત્વ
NEP 2020 હેઠળ ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ માટે વિદ્યાર્થી અને શિક્ષકના યોગ્ય પ્રમાણ (Pupil Teacher Ratio – PTR) નો અમલ અનિવાર્ય બનાવવામાં આવ્યો છે. દરેક શાળાએ આ પ્રમાણ જાળવીને શિક્ષકોની નિયુક્તિ કરવી ફરજિયાત છે.
High CPC Keywords: NEP 2020 Implementation in Schools, Teacher Student Ratio India, School Staffing Pattern
4. શાળાઓ માટેના લાભદાયક સૂચનો
- Setup Register: દરેક શાળાએ વર્ગવાર અને ધોરણવાર વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા મુજબ શિક્ષક મહેકમનું રજીસ્ટર અપડેટ રાખવું ફરજિયાત છે.
- Audit Purpose: શિક્ષક ગણતરીનું આ ફોર્મેટ શિક્ષણ વિભાગ અને ઓડિટ વિભાગ માટે માર્ગદર્શક તરીકે ઉપયોગી છે.
- Planning: નવા શૈક્ષણિક વર્ષ માટે વિદ્યાર્થી પ્રવેશના આધારે આગોતરું શૈક્ષણિક આયોજન શક્ય બને છે.
નિષ્કર્ષ:
શિક્ષક મહેકમ ગણતરી ફોર્મેટ દરેક શાળાના શૈક્ષણિક વ્યવસ્થાપન માટે માઇલસ્ટોન સમાન છે. NEP-2020 ના માપદંડો અનુસાર શિક્ષકની યોગ્ય સંખ્યા રાખવી અને Setup Register નું પાલન કરવું હવે શાળાઓ માટે ફરજિયાત છે. શિક્ષણ વિભાગના તાજા ઠરાવો અને દરખાસ્તો માટે આ માહિતી અનિવાર્ય છે.
Meta Description (SEO માટે):
જાણો NEP 2020 અનુસાર ધોરણ બાલવાટિકા થી 8 સુધીનો શિક્ષક મહેકમ ગણતરી ફોર્મેટ, Setup Register માટેના નિયમો અને શિક્ષક-વિદ્યાર્થી પ્રમાણનું વિવરણ.